De Vrienden van de Plantentuin Gent

HOME

Gratis rondleidingen tijdens de eerste zondag van de maand.

Elke eerste zondag van de maand, behalve januari en december, geven de gidsen van de universitaire Plantentuin van Gent, (GUM-gidsen) een gratis rondleiding.
De rondleiding start om 10.00u en stopt omstreeks 12.00u.
Iedereen is welkom, het is wel niet de bedoeling dat groepen, verenigingen hiervan gebruik maken.
Voor groepen, scholen en verenigingen hebben we rondleidingen op afspraak.

Praktisch

· De rondleidingen starten om 10 uur aan de ingang van het GUM en eindigen om 12uur.

· Ze zijn gratis, maar vooraf reserveren is verplicht. Dit kan via de website van het GUM: https://www.gum.gent/nl/event Hierna een overzicht van wat je kunt verwachten.

5 februari 2023

Knappe knoppen

Bomen en struiken vormen knoppen om de winter door te komen.

Omdat een plant gebonden is aan een bepaalde plaats en ze dus geen beschutting kan zoeken, moeten de tere groeitoppen beschermd worden tegen uitdroging, koude en vraat.

Bomen zijn in de winter gemakkelijk te herkennen aan hun karakteristieke knoppen.

Tijdens deze rondleiding is het niet de bedoeling om bomen te leren determineren aan de hand van de knoppen. We zullen vooral kijken naar de soorten, de bouw, de vorm en de plaatsing van de knoppen.

5 maart 2023
IJsberen en vroege vogels

Op 1 maart begint de weerkundige lente. Voelen we het al of zitten we met z’n allen nog knusjes bij de verwarming in de huiskamer? Zelf doe je er misschien alles aan om de koude te vermijden, maar in de wintermaanden zijn er al veel planten die de koude temperaturen en gure weersomstandigheden trotseren om zich in alle pracht en praal te tonen.

Narcissen, daslook, bloeiende struiken en andere ijsberen en vroege vogels bloeien al in onze Plantentuin. Kom kijken en verheug je bij het zien van tere bloempjes die hun kopje opsteken boven het - eventuele – sneeuwtapijt.

2 april 2023
Botanische tuinen: wat zijn ze, wat doen ze?

Met de Gentse Plantentuin beschikt de UGent - als enige Vlaamse universiteit - over een eigen botanische tuin. Maar wat houdt dat nu eigenlijk precies in, een botanische tuin? Welke verschillende rollen spelen botanische tuinen vandaag en waarom zijn ze belangrijk? Zijn ze wel belangrijk? Of zijn ze slechts relicten uit vervlogen tijden, parken waar we op zondag gezellig kunnen gaan kuieren? Op een toegankelijke en fijne manier komt u er in deze rondleiding alles over te weten!

Het zandmannetje
Zoektocht voor gezinnen met kinderen (6-12 jaar)

Het zandmannetje, Klaas Vaak, komt iedere avond bij de kinderen thuis. Hij strooit een paar korreltjes toverzand in hun oogjes waardoor de kinderen in een diepe slaap vallen. Hij vertelt mooie verhalen en laat hen fantastische droomreizen maken. We volgen een hele week lang elke avond het bezoek van Klaas Vaak aan Vinny en beleven leuke avonturen terwijl we een heleboel leren over planten.

07/05/2023: Botanische introducties in Europa door Philipp Franz von Siebold

De Beierse arts Philipp Franz von Siebold (1796-1866) werd in 1823, in de hoedanigheid van militair arts in dienst bij het Nederlandse gouvernement, aangesteld als factorij-arts op Deshima, het Nederlandse handelseiland gelegen in de haven van Nagasaki. Hij was er niet alleen een buitengewoon verdienstelijk medicus maar tevens de plantenjager bij uitstek die planten uit Japan in Europa introduceerde. De lijst is indrukwekkend. Boomkwekerijen in Nederland en België werden er ten zeerste door beïnvloed.

Een speciale connectie tussen von Siebold en de Gentse Plantentuin is er bovendien als hij bij zijn terugkeer uit Japan in 1829, een verzameling van ruim 250 levende planten toevertrouwde aan de toenmalige hortulanus van de plantentuin, een tussenstop van de eindbestemming Leiden. Door de Belgische Omwenteling enkele maanden later, lukte het von Siebold niet de planten op te halen en over te brengen naar Leiden. Eens de mogelijkheid er was, bleken de mooiste en zeldzaamste soorten uit de Gentse Plantentuin verdwenen.

Enkele voorbeelden van planten geïntroduceerd door von Siebold: soorten uit het geslacht Acer, Hosta, Aucuba, Skimmia, Forsythia, Rhododendron, Camellia, Hydrangea, Malus, Chamaecyparis (C. obtusa en C. pisifera), Cephalotaxus, Stewartia etc. De soorten: Reynoutria japonica (Japanse duizendknoop), Kerria japonica, Wisteria floribunda, etc.

04/06/2023: Vergeten toepassingen van planten planten

Onze voorouders gebruikten planten voor bijna elk aspect van hun leven: het vervaardigen en verven van stoffen, het looien van leer, de productie van inkt en papier, het brouwen van bier, het stoken van jenever en andere geneugten, het maken van toortsen, als kussenvulling, om lampen te doen branden ... De kennis over vele van deze toepassingen is helaas vaak uit ons geheugen verdwenen. Soms zijn er wel nog sporen achtergebleven in onze taal, zoals bijvoorbeeld in het geval van "neteldoek". We nemen je tijdens deze rondleiding mee terug naar over-over-over-overgrootmoeders tijd, voor een wandeling vol verhalen over deze vergeten toepassingen van planten.

We laten ons voor deze rondleiding onder andere inspireren door het boek van Marcel De Cleene: “De Naturalis Historia – Vergeten toepassingen van planten”.

02/07/2023: Eetbare planten

Krijg je soms ook honger tijdens het wandelen? Dan is het handig te weten van welke planten je ook op jouw bord kan genieten.

Zin om creatief aan de slag te gaan in de keuken? Ontdek tijdens deze rondleiding courante en minder bekende planten met eetbare bloemen om je gerechten een gastronomische allure te geven.

06/08/2023: Weet wat je eet

Groenten en fruit we eten ze dagelijks. Maar wat eten we precies? Zelden eten we de volledige plant, veelal slechts een deel. Welk plantendeel is een aardappel nu? Is er een verschil met een zoete aardappel? Eten we van rabarber de stengel? Wat hebben bloemkool, broccoli, spruitjes en koolrabi met elkaar gemeen en waarin verschillen ze? Ontdek het allemaal!

03/09/2023: Vezelplanten

Naast voeding en woning is kleding één van de belangrijke behoeften van de mens. Alle textielmateriaal is opgebouwd uit vezels. Wij beperken ons nu tot de plantenvezels, die zowel in stengels en bladeren, als op zaden en in vruchten kunnen voorkomen. Sommige vezels lenen zich voor het maken van borstels, matten, vlechtwerk, koorden of papier. Andere dienen als vulmateriaal voor kussens en matrassen. Tegenwoordig is men op zoek naar vezels met een zo klein mogelijke milieu-impact en keert men terug naar ‘vergeten vezels’ zoals hennep.

Tijdens deze rondleiding leer je een hele waaier aan planten kennen waarvan de vezels kunnen gebruikt worden.

01/10/2023: zaden op reis

Planten zorgen op ontelbaar diverse manieren voor hun nageslacht. Op veel manieren wordt bestuiving geprovoceerd. Maar wat dan ? Eénmaal de zaden gevormd zien we ook zeer verschillende strategieën om deze te verspreiden en te laten kiemen. Denk maar aan sappige bessen, harde noten, stofzaad, kokosnoten en kleefkruid. Er bestaan vele middelen en speciale aanpassingen om zaden naar de juiste plaatsen te verspreiden. We wandelen door de plantentuin en laten ons verassen door deze enige fase van mobiliteit in het plantenrijk.

05/11/2023: Planten voor dagelijks gebruik

Dikwijls staan we er niet bij stil dat planten een belangrijke rol spelen in ons leven. Ze vormen niet alleen de basis van onze voeding. Sommige planten gebruiken we als genotsmiddelen en andere dan weer als geneesmiddel, als specerij of in cosmetica.

Denken we verder aan het hout voor de constructie van onze huizen en meubels en het aanwenden van planten voor de aanmaak van kledij, papier, verfstoffen en oliën.

Tijdens deze rondleiding zullen we kennis maken met het onschatbare belang van de plantenwereld voor ons dagelijkse leven.